درباره میراث جهانی

میراث فرهنگی و میراث طبیعی، از جمله گنجینه‌ها و سرمایه‌های تجدید ناپذیر ملت‌هاست که برای حفظ حیات و فرهنگ‌های ناب انسانی اهمیتی اساسی دارد. با توجه به اینکه این میراث، دائماً در معرض خطرات تخریبی ناشی از اعمال غیر مسئولانه افراد، فرسایش، تغیرات آب وهوائی، آلودگی، شهرسازی گسترده و توریسم گروهی و همگانی است. به وجود آوردن آگاهی جدی از نیاز به حفاظت از این میراث و حرکتی نوین برای مشارکت فعالانه در نگهداری و آموزش در سطح جهان، احساس شده است. در نتیجه کنوانسیون میراث جهانی (۱٩٧٢) به عنوان یک نقطه عطف در تاریخ همکاری بین المللی در همه نقاط جهان برای بر طرف نمودن این خطر مورد استقبال قرار گرفته است.

معاهده مذکور ابزاری قانونی است که طبق آن دولت‌ها خود را داوطلبانه متعهد می‌کنند از مناطق قلمرو خود که به دلیل ارزش چشمگیر جهانی مورد توجه تمامی بشریت قرار دارند، حفاظت کنند. هدف پکنوانسیون فوق،  معرفی، حفظ، نگهداری، عرضه و انتقال ارزشمندترین میراث‌های بشری به نسل‌های آینده است که برای دستیابی به این هدف هر کشور عضو، ملزم به رعایت مفاد کنوانسیون می‌باشد. کشورهایی که به آن معاهده پیوسته‌اند متعهد می‌شوند که به میراث‌های جهانی واقع در قلمرو دیگر کشورها نیز احترام بگذارند و برای حراست از این میراث‌ها به کشورهایی که فاقد امکانات لازم هستند کمک مالی کنند. بر همین اساس کنوانسیون مذکور در طول ۴٠ سال گذشته فعالیت‌های گسترده‌ای داشته و پاسخگوی نیازی جهانی برای حفظ آن دسته از دارایی‌های طبیعی و فرهنگی است که در مجموع خود از آن تمامی بشریت بوده و میراث جهانی را تشکیل می‌دهند. ذکر این نکته ضروری است که کنوانسیون ۱٩٧٢ در حالی که بر اختیارات مستقل ملی احترام می‌گذارد، اعضاء را تشویق می‌کند که به حفظ این میراث‌ها متعهد شوند. در مواقع ضروری زمینه اقدامات بین المللی را نیـز فـراهم می‌سازد، که این آینده نگری‌های حساب شده حاکی از برقراری تعادل ظریفی میان اقتدار ملی و دخالت بین‌المللی است، چنانچه از یک سو دولت‌های ملی صریحاً مسئول و پاسخگوی حفظ جایگاهای میراث‌جهانی محدوده اقتدارشان هستند و از سوی دیگر جامعه بین‌المللی از طریق کمیته میراث جهانی نگرانی خود را در مورد تهدید پروژه‌های توسعه بر میراث‌های جهانی را رسماً ابراز داشته و در بسیاری از موارد دولت‌های ملی را وادار کرده است تا با اتخاذ تصمیمات صحیح در برابر انتقاد کمیته میراث‌های جهانی از خود واکنش مثبتی نشان دهند و برقراری همین تعادل ظریف یکی از عوامل اصلی توفیق کنوانسیون میراث‌های جهانی به شمار می‌رود.